بدان که مستحب است که در هنگام خوابیدن با وضو باشد، و به جانب راست بخوابد رو به قبله، و سوره ها و آیاثی که در باب فضایل قرآن مذکور شد بخواند. و بهترین اذکار در این وقت تسبیح حضرت فاطمه زهرا صلوات الله علیهاست. چنانچه به سند معتبر از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله علیه منقول است که: چون آدمی‌شب در جای خواب خود می خوابد، ملک بزرگواری و شیطان متمردی به سوی او مبادرت می نمایند. پس ملک به او می گوید که: روز خود را ختم کن به خیر، و شب خود را افتتاح کن به خیر. و شیطان به او می گوید که: روز خود را ختم کن به گناه، و شب خود را افتتاح کن به گناه. پس اگر اطاعت ملک کرد و تسبیح حضرت فاطمه صلوات الله علیها را در وقت خواب خواند، ملک آن شیطان را می زند و از او دور می کند، و او را محافظت و نگاهبانی می کند تا بیدار شود. پس باز شیطان می آید و او را امر می کند که ختم شب و افتتاح روز به گناه بکند، و ملک او را به خیر امر می کند. پس اگر اطاعت ملک کرد و تسبیح حضرت زهرا علیها السلام را خواند، آن ملک شیطان را از دور می کند، و حق تعالی عبادت تمام آن شب را در نامه اعمالش می نویسد. و به سند معتبر از حضرت امام علی نقی صلوات الله علیه منقول است که فرمود که: ما اهل بیت را در هنگام خوابیدن ده خصلت می باشد: با طهارت می باشیم؛ و به دست راست می خوابیم؛ و دست راست خود را در زیر رو می گذاریم؛ و تسبیح حضرت فاطمه می خوانیم؛ و رو به قبله می خوابیم؛ و سوره حمد و آیه الکرسی و آیه شهدالله را می خوانیم. پس هر که چنین کند بهره خود را از ثواب در آن شب برده است. و به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام منقول است که: هر که در وقت خواب یازده مرتبه سوره انا أنزلناه فی لیله القدر بخواند، حق تعالی یازده ملک را بر او موکل گرداند که او را حفظ نمایند تا صبح از شر هر شیطان رجیم. و به سند معتبر دیگر از آن حضرت منقول است که: هر که در وقتی که به رختخواب می رود یازده مرتبه سوره قل هوالله أحد را بخواند گناهان او آمرزیده شود، و او را شفیع کنند در همسایگان خود؛ و اگر صد مرتبه بخواند گناهان آینده او تا پنجاه سال آمرزیده شود.
و در حدیث دیگر فرمود که: کسی که در خواب ترسد، در وقت خواب سوره قل أعوذ برب الناس و قل أعوذ برب الفلق، و آیه الکرسی بخواند. و به سند صحیح از آن حضرت منقول است که: هر که در وقت خواب سه نوبت بگوید: الحمد لله الذی علا فقهر. و الحمد لله الذی بطن فخبر. و الحمد لله الذی ملک فقدر. و الحمد لله الذی یحیی الموتی و یمیت الأحیاء و هو علی کل شی ء قدیر، از گناهان بیرون آید مانند روزی که از مادر متولد شده بوده. و در حدیث دیگر فرمود که: حضرت رسول صلیالله علیه و آله در هنگام خواب آیه الکرسی می خواندند و بعد از آن می فرمودند که: بسم الله. ءامنت بالله و کفرت بالطاغوت. اللهم احفظنی فی منامی و فی یقظتی. و به سند معتبر از حضرت امامموسی کاظم صلوات الله علیه منقول است که: کسی که خواهد که در میان شپ بیدار شود، در وقت خواب این دعا بخواند: اللهم لا تنسنی ذکرک، و لا تؤمنی مکرک، و لا تجعلنی من الغافلین، و أنبهنی لأحب الساعات الیک، أدعوک فیها فتستجیب لی، و أسئلک فتعطینی، و أستغفرک فتغفرلی. انه لا یغفر الذنوب الا أنت یاأرحم الراحمین. فرمود که: چون این دعا را بخواند حق تعالی دو ملک به سوی او بفرستد که او را بیدار کنند. پس اگر بیدار شود فَبِها، و اگر بیدار نشود حق تعالی ایشان را امر فرماید که از برای او استغفار نمایند. و اگر در شب بمیرد شهید مرده باشد، و اگر بیدار شود هر حاجتی که از حق تعالی بطلبد به او عطا فرماید. و از حضرت امام محمد باقر علیه السلام منقول است که: چون این کس در شب از پهلو به پهلو گردد سنت است که بگوید: الحمد لله و الله أکبر. و سید بن طاووس علیه الرحمه به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که: کسی که خواهد که حضرت رسول صلی الله علیه و آله را در خواب بیند، بعد از نماز خفتن غسل کند، و چهار رکعت نماز بگزارد، و در هر رکعتی سوره حمد یک مرتبه و صد مرتبه آیه الکرسی بخواند، و بعد از نماز هزار مرتبه صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد، و بر جامه پاکی بخوابد که حلال و حرامی را بر روی آن جامه وطی نکرده باشد، و دست راست خود را بر زیر خَدِ راست خود بگذارد، و صد مرتبه بگوید: سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله أکبرو لا حول و لا قوه الا بالله، و صد مرتبه بگوید: ماشاءالله، و به خواب رود، که آن حضرت را در خواب می بیند. و سید مذکور نقل کرده است که: اگر خواهد حضرت امیر المؤمنین صلوات الله علیه را در خواب بیند، در وقت خواب این دعا را بخواند: اللهم انی أسئلک یا من له لطق خفی و أیادیه باسطه لا تنقضی! أسئلک بلطفک الخفی الذی ما لطفت به لعبد الا کفی، أن ترینی مولای امیر المؤمنین علیه السلام فی منامی. و به سند دیگر روایت کرده است که: کسی که خواهد که میت خود را در خواب ببیند، با طهارت بخوابد و تسبیح حضرت فاطمه صلوات الله علیها بخواند، پس این دعا بخواند: اللهم أنت الحی الذی لا یوصف، و الایمان یعرف منه. منک بدت الأشیاء و الیک تعود. فما أقبل منها کنت ملجأه و منجاه. و ما أدبر منها لم یکن له ملجا و لا منجا منک الا الیک. فأسئلک بلا اله الا أنت، و أسئلک ببسم الله الرحمن الرحیم، و بحق حبیبک محمد صلی الله علیه و ءاله سید النبیین، و بحق علی خیر الوصیین، و بحق فاطمه سیده نساء العالمین، و بحق الحسن و الحسین اللذین جعلتهما سیدی شباب أهل الجنه - علیهم أجمعین السلام - أن تصلی علی محمد و ءال محمد و أن ترینی میتی فی الحال التی هو علیها. چنین گوید مؤلف این کتاب که: به برکت اهل بیت رسالت صلوات الله علیهم اذکار و ادعیه و اوراد و اعمال و عبادات آن قدر هست که در مجلدات بسیار احصا نمی توان نمود. پس اگر کسی راه بندگی خدا خواهد، از سنت آن قدر هست که از عهده صد هزار یک آن به در نمی توان آمد. پس چه حاجت است به مرتکب شدن اعمال بدعت که از مشایخ اهل سنت به جمعی از جاهلان و بیخردان به میراث رسیده. و آنچه این ققیر در این کتاب برسبیل اجمال از هزار یک و از بسیار اندکی آورده ام، اگر کسی به اینها عمل نماید تمام وقت او را فرا می گیرد. مجملا طریقه اهل بیت رسالت صلوات الله علیهم مضبوط و معلوم است. و کسی که راه متابعت ایشان را خواهد واضع و ظاهر است. و اول چیزی که از اعمال ایشان مبالغه بسیار در آن نموده اند و بر همه اعمال ترجیح دارد نماز پنجاه و یک رکعت است، که هفده رکعت آن نماز پنجگانه است؛ و باقی هشت رکعت نافله پیشین است که پیش از نماز ظهر می باید کرد؛ و هشت رکعت نافله پسین است که پیش از فریضه عصر می باید کرد؛ و چهار رکعت نافله شام است که بعد از نماز شام می باید کرد؛ و دو رکعت نماز وُتَیره است که بعد از نماز خفتن نشسته می کنند و به یک رکعت حساب می شود؛ و هشت رکعت نماز شب است با دو رکعت نماز شفع و یک رکعت وتر که بعد از نصف شب می باید کرد؛ و دو رکعت نافله صبح است که پیش از نماز صبح می باید کرد. و این نافله ها هر دو رکعت را به یک سلام می باید کرد. و اینها در فضیلت و تأکید، تالی مرتبه واجبات اند که حضرت رسول صلیالله علیه و آله همیشه بر اینها مداومت می نموده اند، و اگر ترک شود مانند واجبات قضا می باید کرد.
دیگر از جمله سنن آن حضرت روزه هر ماه سه روز است، یعنی پنجشنبه اول ماه، و چهارشنبه اول از دهه میان، و پنجشنبه آخر، و تمام ماه مبارک شعبان که حضرت رسول صلی الله علیه و آله بر این روزه بودند تا از دنیامقارقت نمودند. و این سه روز نیز اگر ترک شود قضا می باید کرد. دیگر از اعمال مؤکده که فضایل نامتناهی در آن وارد شده است نماز جعفر طیار است. و آن چهار رکعت است به دو سلام. و مستحب است که در رکعت اول سوره حمد و اذا زلزلت بخواند، و در رکعت دویم سوره حمد و سوره عادیات، و در رکعت سیم سوره حمد و اذا جاء نصر الله، و در رکعت چهارم سوره حمد و قل هو الله أحد. و اگر در هر رکعتی سوره قل هو الله أحد بخواند خوب است. و بعد از سوره در هر رکعتی پانزده مرتبه بگوید: سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله أکبر. و در هر رکوعی و در هر سر برداشتن از رکوع، و در هر سجودی و در هر سر برداشتن از سجود، ده مرتبه بگوید. و سنت است که در سجده آخر، بعد از تسبیحات، این دعا بخواند: سبحانَ من لبس العز و الوقار. سبحان من تعطف بالمجد و تکرم به. سبحان من لا ینبغی التسبیح الا له. سبحان من أحصی کل شی ء علمه. سبحانَ ذی المن و النعم. سبحانَ ذی القدره و الکرم. سبحان ذی العزه و الفضل. سبحان ذی القوه و الطول. اللهم انی أسئلک بمعاقد العز من عرشک، و منتهی الرحمه من کتابک، و باسمک الأعظم، و کلماتک التامه التی تمت صدقا و عدلا، أن تصلی علی محمد و أهل بیته. بعد از آن، حاجت خود را از حق تعالی بطلبد و جون از نماز فارغ شود تسبیح حضرت زهرا صلوات الله علیها را بخواند. و در احادیث معتبره وارد شده است که: هر که این نماز را بکند، گناهان او آمرزیده شود اگرجه به قدر کف دریا و ریگ بیابان گناه داشته باشد؛ و دوازده هزار حسنه از برای او بنویسند که هر حسنه ای بزرگتر از کوه احد باشد. و این نماز را در همه وقت می توان کرد، و به جای نافله شب و روز می توان کرد.
و در حدیث است که: هر شب یا هر روز بکن، و اگر نتوانی هر هفته یک مرتبه بکن، و اگر نتوانی ماهی یک مرتبه بکن، و اگر نتوانی سالی یک مرتبه بکن. و در شب و روز جمعه فضیلت این نماز زیاده از سایر ایام است. و در حدیث معتبر وارد شده است که: اگر کسی را حاجت ضروری باشد، اصل نماز را بکند بی تسبیحات، و تسبیحات را در راه بخواند. و اگر کسی آن دعا را نداند و نخواند، ثواب نماز را دارد. و اگر کسی با دعاها و آداب دیگر که در کتب دعا مثبت است واقع سازد، بهتر است. دیگر نماز حضرت امیر المؤمنین صلوات الله علیه است، و آن چهار رکعت است به دو سلام. و در هر رکعتی بعد از حمد، پنجاه مرتبه قل هو الله أحد می باید خواند. و احادیث معتبره وارد شده است که: هر که این نماز را بکند، چون فارغ شود، میان او و خدا کناهی نمانده باشد. و به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام منقول است که: هر که دو رکعت نماز بگزارد و در هر رکعتی بعد از حمد شصت مرتبه قل هو الله أحد بخواند، چون فارغ شود، گناهانش آمرزیده شده باشد. دیگرنمازها و دعاها و اعمال بسیار است و از کتب مبسوطه علما طلب می باید نمود.
به اینجا ختم می کنم کتاب عین الحیات را، و از الطاف عَمیمه واهب العطایا امیدوارم که این بحر فیوض ربانی، و این سرچشمه آب زندگانی، موجب حیات جاودانی برادران ایمانی، و فیض بخش اقاصی و ادانی گردد، و تا روز جزا فیض طالبان هدایت ربانی و تشنه لبان زلال معرفت سبحانی، از این چشمه سلسبیل و عین زنجبیل منقطع نگردد. شاید که به این وسیله این غریق بحر خطایا و گناهان، و پامال نفس و هوا و شیطان، از لوث معاصی پاک گردد. و چون پیوسته خاک راه اهل ایمان و خادم اصحاب علم و عرفان بوده، شاید که در روز حساب به ایشان ملحق شود. ملتمس از برادران ایمانی آن است که چون از این خوان نعمتهای روحانی بهره ای، و از این شراب طهور حقایق و معانی جرعه ای برگیرند، در حیات و ممات، این حقیر خاکسار و ذره بیمقدار را از دعای طلب مغفرت سیئات و رفع درجات محروم نگردانند. و کان الفراغ من تسویده علی ید مؤلفه فی أواخر شهر جمادی الثانیه من شهور سنه ثلاث و سبعین بعد الألف. و الحمدلله وحده، و صلی الله علی سیدنا محمد و ءاله الطیبین الطاهرین، و لعنه الله علی اعدائهم أچمعین الی یوم الدین.
برگرفته از کتاب عین الحیات علامه مجلسی ره
