در مذمت پرگوئی و سخن دروغ

یا أباذر کفی بالمرء کذبا أن یحدث بکل ما یسمع. یا أباذر ما من شی ء أحق بطول السجن من اللسان. یا أباذر ان الله عز و جل عند لسان کل قائل، فلیتق الله امرء، و لیعلم ما یقول. یا أباذر اترک فضول الکلام. و حسبک من الکلام ما تبلغ به حاجتک.

ای ابوذر حق تعالی نزد زبان هر گوینده ای است (یعنی بر گفتار هر کس مطلع است). پس باید که آدمی از خدا بترسد و بداند که چه می گوید، که مبادا چیزی بگوید که موجب غضب الهی گردد.

ای ابوذر ترک کن سخنهای زیادتی و لغو را، و کافی است تو را از سخن آن قدر که به سبب آن به حاجت خود برسی.

ای ابوذر از برای دروغ گفتن این کس همین بس است که هرچه بشنود نقل کند.

ای ابوذر هیچ چیز سزاوارتر نیست به بسیار محبوس داشتن و زندان کردن از زبان.

و سخن در فضل سکوت و ترک سخن باطل سابفا مذکور شد. و آنچه حضرت فرمودند که هر شنیده ای را نقل کردن دروغ است، ممکن است که مراد آن باشد که اگر به جزم نقل کنند دروغ است، بلکه اگر نقل کنند، باید که به قایلش نسبت دهند.

چنانچه به سند معتبر از حضرت امیر المؤمنین صلوات الله علیه منقول است که: چون حدیثی یا سخنی نقل کنید آن را نسبت دهید به آن کسی که به شماحدیث کرده است، که اگر حق باشد ثوابش از شما باشد، و اگر باطل و دروغ باشد گناهش بر او باشد.

و محتمل است که مراد آن باشد که نزد مردم، دروغگو می شوید و به کذب مشهور می شوید. هرچند وقتی که به قایلش نسبت دهد دروغ نیست، اما کسی که بسیار سخن نقل کرد و دروغ برآمد، اعتماد بر قولش نمی ماند.

و ممکن است که مراد آن باشد که می باید که سخنی که نقل کنید مأخذش را معلوم کنید، و از مردمی که بر قولشان اعتمادی نیست سخن نقل مکنید، که حرفهای بی اصل را شنیدن و نقل کردن به منزله دروغ است در قباحت و شناعت. والله تعالی یعلم.

 

برگرفته از کتاب عین الحیات علامه مجلسی ره

خواندن 4548 دفعه

نظر دادن

از پر شدن تمامی موارد الزامی ستاره‌دار (*) اطمینان حاصل کنید. کد HTML مجاز نیست.