از حضرت صادق علیه السلام منقول است: زن حامله بِهْ بخورد تا فرزندش خوشبوتر و رنگ فرزند صاف تر باشد.

به سند معتبر منقول است که حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: اوّل چیزی که زن زاییده بخورد باید که رطب باشد چنانچه حق تعالی به حضرت مریم علیها السلام فرمود: بعد از زاییدن حضرت عیسی علیه السلام رطب بخورد. گفتند: اگر وقت رطب نباشد چه کند؟ فرمود: نُه دانه خرما از خرماهای مدینه بخورد و اگر نباشد نه دانه از خرماهایی که باشد بخورد، به درستی که حق تعالی می فرماید که به عزّت و جلال خودم سوگند که هر زنی تازه زاییده که رطب بخورد، فرزند او را بردبار گردانم.

در حدیث معتبر از امیر المؤمنین علیه السلام منقول است: زنان را بعد از ولادت فرزند، خرمای برنی بخورانید تا آن که فرزند زیرک و بردبار شود.

در حدیث دیگر از حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم منقول است: بر زنان حامله بخورانید کُندُر، به درستی که طفل در شکم مادر، کُندُر غذای او شود، دلش محکم و عقلش زیاد می شود و اگر پسر باشد شجاع می شود و اگر دختر باشد سرینش بزرگ و به سبب این نزد شوهر عزیز می باشد.

در حدیث معتبر منقول است: حضرت علی بن الحسین چون وقت ولادت [وضع حمل] زن می شد، می قرمود: زنان را از خانه بیرون کنید که اوّل مرتبه نظر زن بر عورت طفل نیفتد.

منقول است: چون به آن حضرت بشارت فرزند می دادند، نمی پرسید که پسر است یا دختر، بلکه اوّل می پرسید که خلقتش درست است؟ پس اگر می گفتند که درست است و عیبی در خلقتش نیست می فرمود: «اَلْحَمْدُ للَّهِ ِ الَّذِی لَمْ یَخْلُقْ مِنِّی شَیْئاً مَشُوهاً؛ سپاس خداوند را که از من نیافرید فرزندی را که قبیح و معیوب باشد».

از حضرت صادق علیه السلام منقول است: چون فرزند متولد شود به قدر عدسی از جاوشیر بگیر و در آب حل کن و دو قطره در بینی راست طفل و یک قطره در بینی چپش بریز و در گوش راستش اذان بگو و در گوش چپش اقامه بگو، پیش از آن که نافش را ببرند، که اگر چنین کنی هرگز ترس به او نرسد و ام الصبیان او را ضرر نرساند.

در حدیث دیگر فرمود: قابله یا دیگری را بگویید که اقامه در گوش راستش بگویند که هرگز ضرر جنیان به او نرسد و دیوانه نشود.

امام محمّد باقرعلیه السلام فرمود: کام طفل را به آب فرات بردارید و اقامه در گوشش بگویید.

در روایت دیگر وارد شده است: کامش را به آب فرات و تربت امام حسین علیه السلام بردارید و اگر آب فرات نباشد به آب باران بردارید.

از امیر المؤمنین علیه السلام منقول است: کام فرزندان خود را به خرما بردارید که حضرت پیغمبرصلی الله علیه وآله وسلم چنین کرد با امام حسن و امام حسین علیهما السلام.

و حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: هرکه فرزندی از او متولد شود پاید که اذان در گوش راست او و اقامه در گوش چپ او بگوید که نگاه دارنده او است از شرّ شیطان.

از حدیث ولادت حسنین علیهماالسلام ظاهر می شود که مکروه است طفل را در ابتدای ولادت در جامه زرد پیچیدن و سنت است که در جامه سفید پیچند.

از حضرت صادق علیه السلام منقول است: کام طفل خود را به تربت امام حسین علیه السلام بردارید که امان می دهد او را از دردها و بلاها.

از حضرت صادق علیه السلام منقول است: شخصی را تهنیت فرمود برای پسری که خدا به او عطا کرده بود و گفت: «رَزَقَکَ اللَّهُ شُکْرَ الواهِبِ وَبارَکَ لَکَ فِی المَوْهُوبِ وَبَلَغَ بِهِ اَشُدَّهُ وَرَزَقَکَ بِرَّهُ؛ خدا روزی کند تو را شکر آن خداوندی که فرزند را به تو بخشیده است و برکت دهد برای تو در آنچه به تو بخشیده است و او را به نهایت قوت برساند و روزی کند تو را نیکی او، یعنی به تو نیکوکار باشد». و نزدیک به این عبارات به سند بسیار از امام حسن علیه السلام منقول است.

ابن ادریس رحمه الله در کتاب سرائر از امام جعفر صادق علیه السلام روایت کرده است؛ هرگاه بر زن دشوار شود درد زاییدن، بنویسد از برای او در پوست، این آیات را و به ریسمان ببندد بر ران راستش و چون وضع حمل بشود باز کند. آیات این است: «کَأَنَّهُمْ یَوْمَ یَرَوْنَ ما یُوعَدُونَ لَمْ یَلْبَثُوا اِلّا ساعَهً مِنْ نَهارٍ»[احقاف / آیه 35]«کَاًنَّهُم یَوْمَ یَرَوْنَها لَمْ یَلْبَثُوا اِلّا عَشِیَّهً اَوْ ضُحیها» [نازعات / آیه 46] «اِذْ قالَتِ امْرَاَهُ عِمْرانَ رَبِّ اِنِّی نَذَرْتُ لَکَ ما فِی بَطْنِی مُحَرَّراً»{آل عمران/آیه 35].

مؤلّف کتاب طبّ الأئمّه روایت کرده است: شخصی به  خدمت امام محمّد بافرعلیه السلام آمد و گفت: زن من از درد زاییدن، مشرف بر مردن شده است. حضرت فرمود: برو این آیه رابر او بخوان: «فَأجائَها الَمخاضُ اِلی جِذْعِ النَّخْلَهِ قالَتْ یالَیْتَنِی مِتُّ قَبْلَ هذا وَکُنْتُ نَسْیاً مَنْسِیّاً فَنادیها مِنْ تَحْتِها اَلّاتَحْزَنِی قَدْجَعَلَ رَبُّکِ تَحْتَکِ سَرِیّا وَهُزِّی اِلَیکِ بِجِذْعِ النَّخْلَهِ تُساقِطْعَلَیْکِ رُطَبَاً جَنِیّاً» {مریم/آیه 25 - 23] پس با آواز بلند بگو: «وَاللَّهُ اَخْرَجَکُمْ مِنْ بُطُونِ اُمَّهاتِکُمْ لا تَعْلَمُونَ شَیْئاً وَجَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَالاَبْصارَ وَالاَفْئِدَهَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرونَ» [نحل / آیه 78] «کَذلِکَ اُخْرُجْ اَیُّهَا الطَّلَقُ اُخْرُجْ اَیُّهَا الطَّلَقُ اُخْرُجْ بِاِذْنِ اللَّهِ». چون بخوانی، در ساعت نجات می یابد به یاری خدا. به سند دیگر از آن حضرت روایت کرده است: برای دشواری زاییدن، این آیات را در ظرف پاکیزه به مشک و زعفران بنویسند و با آب چاه بشُویند و به خورد آن زن بدهند و بر شکم و فرْجش بپاشند: «کَأَنَّهُمْ یَوْمَ یَرَوْنَها لَمْ یَلْبَثُوا اِلّا عَشِیَّهً او ضُحیها» [نازعات / آیه 46] «کَأَنَّهُمْ یَوْمَ یَرَوْنَ ما یُوعَدُونَ لَمْ یَلْبَثُوا اِلّا ساعَهً مِنْ نَهارٍ بَلاغٌ فَهَلْ یُهْلَکُ اِلَّا القَوْمُ الفاسِقُونَ» [احقاف / آیه 35] «لَقَدْ کانَ فِی قَصَصِهِمْ عِبْرَهٌ لِاُولِی الاَلْبابِ ماکانَ حَدِیثاً یُفْتَری وَلکِنْ تَصْدِیقَ الَّذِی بَیْنَ یَدَیْهِ وَتَفْصِیلَ کُلِّ شَیْ ءٍ وَهُدیً وَرَحْمَهً لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ» [یوسف / آیه 111].

به سند دیگر از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است: این آیات را از برای حامله در کاغذی بنویسند و در وقتی که داخل شود در ماهی که در آن ماه وضع حمل او می شود، چیزی بر آن بپیچند اما گره نزنند و بر کمر آن زن ببندند، چون چنین کنند درد و آزار زاییدن به او نرسد و بعد از زاییدن به زودی بگشایند و یک ساعت به او نگذارند. آیات این است: «اَ وَ لَمْ یَرَ الَّذِینَ کَفَرُوا اَنَّ السَّمواتِ وَالاَرْضَ کانَتا رَتْقاً فَفَتَقْناهُما وَجَعَلْنا مِنَ المآءِ کُلَّ شَیْ ءٍ حَیٍّ اَفَلا یُؤْمِنُونَ»[انبیاء/آیه 30] «وَآیَهٌ لَهُمُ اللَّیْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ فَاِذاهُمْ مُظْلِمُونَ، وَالشَّمْسُ تَجْرِی لِمُسْتَقَرٍّ لَها ذلِکَ تَقْدِیرُ العَزِیزِ العَلِیمِ، وَالقَمَرَ قَدَّرْناهُ مَنازِلَ حَتّی عادَ کَالعُرْجُونِ القَدِیمِ، لَاالشَّمْسُ یَنْبَغِی لَها اَنْ تُدْرِکَ القَمَرَ وَلَا الّلیْلُ سابِقُ النَّهارِ وَکُلٌّ فِی فَلَکٍ یَسْبَحُونَ، وَآیَهٌ لَهُمْ اَنّا حَمَلْنا ذُرّیَتَهُمْ فِی الفُلْکِ المَشْحُونَ، وَخَلَقْنا لَهُمْ مِنْ مِثْلِهِ ما یَرْکَبُونَ، وَاِنْ نَشَأْنُغْرِقْهُمْ فَلاصَرِیخَ لَهُمْ وَلاهُمْ یُنْقَذُونَ، اِلّا رَحْمَهً مِنّا وَمَتاعاً اِلی حِینٍ»[یس / آیه 44 - 37] «وَنُفِخَ فِی الصُّورِ فَاِذا هُمْ مِنَ الاَجْداثِ اِلی رَبِّهِمْ یَنْسِلُونَ» [یس/آیه 51]

و پشت کاغذ این آیات را بنویسد: «کَأَنَّهُمْ یَوْمَ یَرَوْنَ ما یُوعَدُونَ لَمْ یَلْبَثُوا اِلّا ساعَهً مِنْ نَهارٍ بَلاغٌ فَهَلْ یُهْلَکُ اِلَّا القَوْمُ الفاسِقُونَ» [احقاف / آیه 35] «کَأَنَّهُمْ یَوْمَ یَرَوْنَها لَمْ یَلْبَثُوا اِلّا عَشِیَّهً اَوْ ضُحیهاً» [نازعات / آیه 46]

از امام محمّد باقرعلیه السلام منقول است: راست ترین نام ها نامی‌است که دلالت بر بندگی خدا کند مثل عبد اللَّه، و بهترین نام ها نام پیغمبران علیهم السلام است.

از امیر المؤمنین علیه السلام منقول است: فرزند را در شکم مادر نام بگذارید و اگر نام نگذاری سقط می شود و در قیامت با پدر خود گوید که چرا مرا نام نگذاشتی؟ و رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم محسن، فرزند حضرت فاطمه علیها السلام را در شکم نام گذاشت. و محسن آن فرزندی است که بعد از حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم هنوز در شکم بود که عمر - علیه اللعنه - او را شهید کرد.

از امام موسی کاظم علیه السلام منقول است: اوّل نیکی که پدر با فرزند خود می کند آن است که او را نام نیکی بکذارد.

حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: هرکه چهار فرزند از برای او به وجود آید و هیچ یک را به نام من مسمی نسازد، مرا جفا کرده است.

در حدیت دیگر از امام موسی کاظم علیه السلام منقول است: فقر و بینوایی داخل خانه ای نمی شود که در آن خانه نام محمّد یا احمد یا علی یا حسن یا حسین یا جعفر یا طالب یا عبد اللَّه یا فاطمه بوده باشد.

در حدیث معتبر منقول است: شخصی به خدمت حضرت رسول آمد و گفت: مرا پسری به هم رسیده است، چه نام کنم او را؟ فرمود: نام کن او را به بهترین نام ها نزد من که آن حمزه است.

از جابررحمه الله منقول است: گفت با امام محمّد باقرعلیه السلام به خانه شخصی رفتم، طفلی بیرون آمد حضرت از او پرسید: چه نام داری؟ گفت: محمّد. پرسیدند: چه کنیت داری؟ گفت: ابوعلی. حضرت فرمود: خود را از شیطان در حظیره محکمی درآورده ای، به درستی که هرگاه شیطان می شنود کسی را آواز می کنند: «یا محمّد یا علی» آب می شود، تا آن که بشنود که کسی را آواز می کنند به نام یکی از دشمنان ما، شاد می شود و فخر می کند.

در حدیث دیگر منقول است: شخصی به حضرت صادق علیه السلام گفت: خدا به من پسری داده است. فرمود: مبارک باشد، چه نام کرده ای او را؟ گفت: محمّد. حضرت سر را به جانب زمین فرود آوردند و مکرر اسم «محمّد» را می گفتند تا آن که نزدیک شد روی ایشان به زمین برسد. پس فرمود: جان خودم و فرزندانم و زنانم و پدر و مادرم و جمیع اهل زمین فدای حضرت رسول باد. چون او را چنین نام مبارکی کرده ای او را دشنام مده و او را مزن و بد به او مرسان و بدان که هیچ خانه ای نیست که در آن اسم محمّد باشد مگر آن که هر روز آن خانه را مقدس و مطهر می گردانند.

در چندین حدیث وارد شده است که حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم نهی فرمود از نام گذاشتن به اسم حکم و حکیم و خالد و مالک، و فرمود: دشمن ترین نام ها نزد خدا، حارث و مالک و خالد است. و نهی فرمود از چهار کنیه: ابوعیسی و ابوالحکم و ابومالک و ابوالقاسم در وقتی نام محمّد باشد، که نام و کنیه هر دو موافق حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم نباشد.

در حدیث وارد شده است: «یاسین» نام نکنند که مخصوص پیغمبر صلی الله علیه وآله وسلم است. از حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم منقول است: هر گروهی که جمع شوند برای مشورت و در میان ایشان کسی باشد که نامش محمّد باشد یا حامد یا محمود یا احمد، البته آنچه خیر است رأی ایشان بر آن قرار می گیرد. فرمود:فرزندی را که محمّد نام کنید، او را گرامی دارید و جا از برای او در مجلس بگشایید و رو به سوی او ترش مکنید. و فرمود: هر اهل بیتی که میان ایشان نام پیغمبری باشد البته حق تعالی هر روز صبح و پسین، ملکی می فرستد که دعا کند بر ایشان به قدس و پاکی.

در فقه الرضاعلیه السلام مذکور است: نام را در روز هفتم تعیین بکنید. و بدان که از جملهاعمالی که در وقت ولادت سنّت مؤکّد است، غسل دادن طفل است و بعضی واجب می دانند، و احوط آن است که نیت کند: «غسل می دهم این طفل را از برای رضای خدا» و سرش را اوّل بشوید و بعد از آن، جانب راستش را و بعد از آن جانب چپش را.

برگرفته از کتاب حلیه المتقین علامه مجلسی ره